toevallig gisteren nog een set aanwaaihaken gekocht (waren toevallig niet in de aanbieding bij de action, dus ik heb erg degelijke gekocht bij leysers, een voor mij nieuwe groothandel voor de bouw, halverwege het buitengebied, waar ik toch moest zijn vanwege slotbouten m8 van 11cm, die de gewone bouwgrutters en derzulken niet verkopen ... maar goed dat het bedrijf nog steeds ingeschreven staat bij de kamer van koopwaar) ... deze keer zal ik ze niet al te vroeg buitenhangen, want vorige keer waren ze mooi gejat (nou ja, niet zo mooi eigenlijk, want jij verweet mij ongastvrijheid en meer van die flauwekul) ... en dat terwijl komend weekeinde, voorzover als ik weet, swingloos weed chariot is, comin' for to carry me home ... en dat terwijl we geen uitzicht hebben over de jordaan (al jaren niet meer in a'dam geweest, nee, da's niet waar, één keer tijdens de zondvloed en één keer met bakken en braden, maar ook toen niet gebaad in de jordaan) ... en dat terwijl zo'n engelenkoor best een gezellige afwisseling zou zijn ...
even voor de goede orde: je hebt aan-, af-, om-, op-, uit-, en vastzethaken (en ik zal er best wat overslaan, maar deze zijn nu van het meeste belang, enne, bezethaken tellen niet mee, want die worden gerekend onder de slotjes en sluitbeugels - zie daarvoor een tijdje terug bij de memoires) ... hieronder/-achter zal ik in het kort over de verschillende soorten vertellen, hopelijk doe ik het niet te wetenschappelijk (dwarsverbindingen tussen de verschillende soorten, en tegenstellingen in gebruiksdoelen, zal ik zoveel mogelijk achterwege laten, ik schat jou uitermate goed in staat om die te verwachten kombinaties en kontrapunktualiën te herkennen) ...
bij het horen van "aanzethaak" schiet ik vrijwel akuut vól, omdat het dé methode is om leren en plezier te kombineren (soms wordt hiervoor door slecht oplettende omstanders ook wel de term "inhaken en wegwezen" gebruikt, maar dat is het op alle mogelijke manieren nét he-le-maal níét, maar dat hoef ik bij uitstek jou niet uit te leggen, want jij zit dagelijks met de konsekwenties van dergelijk diskrepant gedrag opgescheept ... vérder ...
met "afzethaak" wordt vaak de "bootshaak" bedoeld, waarmee je de boot zowel aan de kant kunt houden (met het sikkelvormige uiteinde) als ervan afduwen (met de punt, die een belangrijk nadeel heeft, namelijk dat-ie niet goed te gebruiken is bij opgeblazen of verslikte kades, pieren, dijken en kantkloswerkjes) ... dat de "afzethaak" eigenlijk alleen maar haakt, als-ie níét af wil zetten, moeten we maar beschouwen als de glimlach op de taart van de taal, want als er niet meer gelachen mag worden, hou je hier ook maar op met lezen ... soms wordt "afzethaak" ook gebruikt voor/bij steekneuzige marktkooplui die iets te goed weten hoeveel ze je af kunnen zetten, afijn, het woord verklaart zichzelf ...
van een "omzethaak", "schuifmaat" of "rekenlineaal" wordt gebruik gemaakt door boekhouders die te pinnig zijn om een goed rekenmachientje aan te schaffen (die van texan instrumental, die wat vettig aanvoelen vanwege de olie, schijnen ermee door te kunnen, maar waarmee of waardoor wordt er nooit bijverteld) ... het effekt is evengoed slecht, nog meer belasting afdragen dan je zelf al in je somberste bui verwacht had ... soms wordt de gewone "haaknaald" ook "omzethaak" genoemd, maar eigenlijk wordt-ie dan gebruikt als "omzoomhaak", en "zomen" hoort/horen niet in deze verklarende opsomming thuis (netzomin als "zomer" trouwens, was het weer maar zover) ...
de "opzethaak" (die jij meende nodig te hebben) gaat over het algemeen vergezeld van grote hoeveelheden ether en formaline en leidde in het verleden tot de vorming van uitdrukkingen als opgeprikt opzitten en pootjes kwijtraken (helemaal precies weet ik het niet, want die module heb ik nog niet gedaan, staat gepland voor de volgende jaargang) ... iemand een "opzethaakje" geven, is een sadistische vorm van schijnhulp, want het lijkt in eerste instantie wel op een "opzetje" of "opkontje", maar vervolgens wordt de geholpene gehaakt, waardoor-ie (m/v) alsnog op de bek gaat, en vaak diep(er) in de stront raakt ... vervolgens met het smoesje komen, dat een en ander per ongeluk uit de hand liep of viel, snijdt natuurlijk geen hout, het ding heet niet voor niets "ópzet-haak" ...
van de "strijk-en-zethaak" heb ik buiten museale omgevingen geen werkend voorbeeld aangetroffen, reden waarom ik me hier dan ook niet in alle bochten ga wringen om tot een sluitende verklaring te komen, het ding heeft z'n langste tijd al even overleefd ...
van de "uitzethaak" bestaan wat varianten, waarvan de twee meest bekende [1] de aan een klepraam verbonden versie van geperforeerd en gebogen plaatstaal en [2] de meestal in woorden en op een lijst gevatte opsomming van onderdelen van een aan te schaffen uitzet zijn (ter gelegenheid van een huwelijk of een uithuisplaatsing vanwege verzelfstandiging) die zowel uit kleding als uit ander huisraad kan bestaan (zoals pannen en bestek en borden voor de kop, koppen en kopjes - kopjes geven wordt meestal door een kat gedaan, aandachttrekkerij, behoefte aan verwennerij), te vinden in winkels van/naar voorkeur van de opstellers van die lijst (en het onderdeel "haak" wordt bij dit woord meestentijds geïnterpreteerd als "aan de ~ geslagen" - zie verder de los aan te schaffen brochure van honderdtachtig pagina's over visserslatijn) ...
een "vastzethaak" gaat meestal gepaard met/aan een passend oog ... wat er trouwens niet op let (als oogjes in het zeil, waar de tuidraden doorheen gehaald worden), maar erdoor gevuld wordt, let wel, door het gebogen uiteinde alleen (al), meer ruimte bevat het oog vaak niet ...
de grote en kleine "verzethaak" komen uit de wielerij, heten daar meestal versnelling (gaan in hoeveelheden van vijf, meestal twee sets, zodat het volledige versnellingspark, wat eigenlijk een volledig verkeerde benaming is, want bij een grotere/hogere versnelling treedt namelijk een vertraging op, in het aantal omwentelingen van de pedalen en de daaraan met teenklemmen verbonden voeten, uit tien standen bestaat), maar werden met graagte daaraan ontleend door de toerfietsers met hun sturmie-artsjers met drie standen, waarbij de kleinste stand niet apart benoemd wordt (de middelste stand heet klein, de overblijvende groot) en uitsluitend gebruikt wordt door bejaarden of stoerlappen die hellingen van dertig procent met vaart op willen fietsen, waarbij, je snapt het al, de vaart vooral in het razende rondtrappen van de pedalen zat, niet in het vooruitkomen, want die snelheid kon zo gering zijn, dat binkie met z'n tweewieler omviel ...
de (ongekompliceerde) "zethaak" tenslotte is (eigenlijk wás) de belangrijkste voor de uitvinding van de zetmachines - enige momenten stilte, passende muziek en een geestrijk drankje zijn hier harder nodig dan een aula vol woorden ...
helemaal bovenaan had ik het over "aanwaaihaken" - je begrijpt dat er ook in "...-waaihaken" een grote gevarieerdheid is, maar in het kader van de beschikbare bandbreedte kan ik het daar beter nu maar niet meer over hebben, de haken die ik (inmiddels eer-)gisteren aangeschaft had, zijn vanmiddag uit de tuin gejat, nochtans had ik ze zeer verdekt weggelegd bij de bloempotten met vorstverlet ... dat is twee keer geld weggegooid aan ongebruikt materiaal, maar daar zal het bij blijven, ik kan het me niet veroorloven aan dermate vluchtige artikelen nogmaals een bak pekunia te spenderen ... ook zonder die dingen ben je beide keren gewoon op de klep geland, dus de verwaaiwinden vielen wel mee ... we gaan het er niet meer over hebben ... over tien dagen hebben we een biënnaal feestje ... oeps, nee, er zit nog maar een novene verschil tussen die heugloze dag (schisis noemde jij dat?) ... [er zit iets mis in de konstruktie van de zin, maar om dat uit te zoeken, ontbreekt-ie me net]