in de hoeken van het tafelblad waren de letters "tt" uitgesneden - dat staat voor "tabula testamentaria" een begrip dat buiten notarissen maar bij weinig mensen ogenblikkelijk herkenning oproept ...

aan de binnenzijde van de poten was de volgende tekst te lezen: "bij mijn dood: verdeel de erfenis, geld, goederen, huizen en landerijen volgens beschreven en gewoonterechten gelijkelijk onder alle nog levende kinderen in de eerste graad s.e." (die laatste afkorting staat dan weer voor "sine exceptionibus", zonder uitzonderingen) - voorgaande, maar ook de rest van de tekst die zo'n anderhalf van beide poten in beslag nam, was beschreven in perfekte juridische formuleringen, in fraai gekomponeerd latijn, eerst met de hand geschreven, daarna uitgesneden, vervolgens waren de sneegroeven met inkt/verf gevuld, alles voorzien van onvervalste waarmerken, handtekeningen en dagstempels ...

daaronder (op de rest van de tweede poot) was, in de landstaal, in een maar nauwelijks als nagebootst herkenbare hand en in een kleinere letter geschreven, te lezen: "na de bevestiging van de onmiskenbare overeenkomst tussen de hand in voorgaand en volgend schrift verklaar ik eerdere wilsbeschikking te verwerpen ten gunste van navolgende formulering: hierbij verklaar ik de rechten op alle mijn gelden en eigendommen toe te laten vallen aan mijn oudste zoon en zijn gezin, waarbij de andere kinderen tezamen hieruit een legaat ten bedrage van maximaal 1/10 zal worden toegekend, uit te keren ten spoedigste in kontanten, zonder dat zij daarbij noch daarna enig recht kunnen doen gelden op de rest van bedrijven en goederen" - daarop volgde de frase "is getekend" met de naam van de eigenaar voluit geschreven, maar helaas met een handtekening die meer getekend leek dan dat hij gelijkenis vertoonde met die van de zojuist overleden eigenaar-stamvader ...

meteen na de begrafenis werden de oudste zoon, de boekhouder (die voor het kalligrafeerwerk had gezorgd) en hun beider echtgenotes gearresteerd en na een verkorte diepteprocedure die door het viertal in de cel niet verstoord kon worden, werd een meerledig vonnis gewezen: eerstens werd het tweede, valselijk vervangende testament vervallen verklaard, vervolgens kreeg de opdrachtgever van de fraude (mede op basis van tijdens het gerechtelijk onderzoek meer gevonden skeletten en andere opgeviste wandaden) twaalf jaar brommen kado, waarbovenop nog besloten werd dat de gulzigaard en zijn gezin vanuit de inhoudelijke intentie van het oor­spronkelijke geschrift voorzien zouden worden van één zorgvuldig afgekocht kindsdeel, waarbij het aan de overige kinderen overgelaten werd om hun oudste familielid eventueel na zijn gevangenisstraf van een toelage te voorzien, omdat het in de lijn der verwachtingen lag dat de echtgenote in opdracht van de gevangen gezette al het geld er snel doorheen zou jagen voor het bekostigen van uitzichtloos herhaalde processen en omkoperij van cipiers en ander celblokpersoneel om de gevangenschap zo prettig mogelijk te doen verlopen - de boek­houder en de zijnen werden voor hun aandelen in de ontdekte fraudes en ontduikingen per akuut uitgewezen en onder geleide gedeporteerd naar hun land van herkomst, daar kom ik later, vrijwel afsluitend, nog op terug) ...

in de twaalf jaar dat de oudste zoon de zon alleen op vastgestelde tijden mocht zien (het zogenaamde luchten) ging het goed met de rest van de familie en het familiebedrijf, want geen van de andere kinderen had de neiging om aan zelfverrijking te doen of zich bezig te houden met riskante investeringen en hoewel niet allen zich even intensief om de bedrijfsvoering bekommerden, leidde dit niet tot onmin, omdat iedereen inzag dat "wie het werk doet ook over het werk gaat", motto en handelwijze dáárop aansluitend waarmee de oprichter de tent groot gemaakt had ... opbouw, onderhoud, ontwikkeling en verbetering waren de belangrijkste redenen voor uit­gaven, en dat sommige projekten desondanks niks anders opleverden dan verlies werd geaksepteerd als onder­deel van leer- en groeiproces, zolang dat proces maar om de goede redenen was opgestart en werd uitgevoerd ...

afijn, er gaan twaalf jaar voorbij (daar kun je op wachten) ... enkele dagen voor de invrijheidsstelling van oudste zoon, terwijl zijn gezin in het dichtsbijzijnde hotel (hun eigendom) aanstalten maakte om pa met veel vertoon op te halen, brak een kortdurend en snel met geweld onderdrukt gevangenisoproer uit, waarbij vreemd genoeg weinig slachtoffers vielen, buiten de oudste en zijn 'vertrouwelingen' - in de daaropvolgende nacht, terwijl de familieleden bezig waren met het versneld inpakken van hun eigendommen, ontstond een vreemd felle brand in de kelders van het hotel, die zo snel om zich heen greep, dat er niemand levend uit het gebouw wist te komen ...

onderzoek wees uit, dat er in de afgelopen weken veel aandacht was besteed aan het in een fris kleurtje steken van het hotel (in verband met de herziene vereniging met het gezinshoofd), waarbij alle binnen- en buitenmuren voorzien waren van dikke verflagen (vanwege die werkzaamheden was het hotel tijdelijk gesloten, het perso­neel met behoud van salaris naar huis gestuurd) - alleen bleek, uit een paar in de omgeving gevonden kwasten, het grootste deel van de verfpasta uit brandgel te hebben bestaan, brandgel en een sterk pigment - de 'verf'-voorraad was in ringen van ruim een meter hoog gestapelde lekkende eiken vaatjes binnen tegen de buitenmu­ren van de kelders geplaatst en het zou kunnen zijn dat er linten schietkatoen door- en overheen hadden gelo­pen, verbonden met strepen van datzelfde spul, die door de kelderramen heen alle kanten opgingen (of van alle kanten naar binnen geleid waren, dat hangt af van je uitgangspunt) - én het was al weken droog en heet weer, maar het vermoeden dat er sprake was van kille opzet, werd door alle onderzoekende instanties met klem tegengesproken, er was sprake van een ongelukje, een onverwachte samenloop van elkaar op onwaarschijnlijke wijze versterkende toevalstreffers (het schildersbedrijf was nota bene gelieerd aan verschillende leden van de regering, dus boven alle verdenking verheven) ... gelukkig was de brandweer snel genoeg ter plekke om te voorkomen dat de brand oversloeg op aangrenzende (niet-aangebouwde) gebouwen en het omringende bos ...

de boekhouder en zijn gezin werden (zoals voormeld) verbannen, naar zuid-amerika - nadien kwamen daar­vandaan sporadisch tegenstrijdige berichten, variërend van [a] de boekhouder en zijn gezin waren bij aankomst in (noem maar een willekeurige haven) vermoord door hun deporteergezelschap en bestolen van hun aan de erfenis onttrokken kapitaal en goederen tot [z] de man had een groot landgoed gekocht, hield daar slaven, werd uiteindelijk president van een zich steeds uitbreidend gebied en vormde na het uitroepen van de zelfstandige status van dat land het grootste drugskartel ooit, daarna werd hij door z'n schoondochters verleid en vermoord, de zonen splitsten het kartel in eigen wingebieden en nu, een paar honderd jaar later, gaat een groot deel van de toegenomen inkomsten uit drugs en olie op aan strak georganiseerde bendeoorlogen, waarbij de grenzen van het land bewaakt en verdedigd worden door de zo veel/weinig als nodig samenwerkende legers van de buur­sta­ten in een nauwe dodelijke wurggreep ... wat ook de aard van de afwijkende berichten was, ze hielden alle­maal de dood van de boekhouder in ... slecht karma hoor ik u zeggen? voor wie daarin gelooft zal dat er best aan ten grondslag liggen, voor de overigen komt mij meer de gedachte op dat boekhouders zich beter met cijfers en getallen bezig kunnen houden dan met geweren en geweld ...

maar zo werd het tenslotte 1514, het jaar waarin thomas more voor het eerst sinds de begrafenis van zijn vriend, mijn voorvader van de tafel, weer enkele maanden bij ons te gast was om puntige dialogen te voeren en te werken aan een nieuw boek ("de locis bonis", over prettige plekken, later nooit meer iets van gehoord) ...