in 'Het Nieuwsblad, Dagblad voor Midden-Brabant, van
woensdag 17 april 1991, schreef Joep Eijkens:

Drukker: 'De subsidie zal wel afgewezen worden'
Taaldrukwerkplaats gaat onzekere tijden tegemoet

      Van onze stadsredactie
TILBURG - "Taalachterstand wegwerken bij kinderen en volwassen". Zo omschrijft Thony van Gerwen (41) kortweg de doelstelling van de taaldrukwerkplaats, het voornaamste onderdeel van de - "zonder hoofdletters, die gebruiken we niet" - vereniging 'proefpers'. Op 29 april zal de gemeenteraad zich uitspreken over een subsidieverzoek van de vereniging. "Maar het zal wel een hamerstuk worden. Het college heeft er al negatief over geoordeeld".
Van Gerwen nam in 1986 de leiding over van de werkplaats die gevestigd is in de St. Annahof, het complex van de voormalige brandweerkazerne aan de St. Annastraat. Hij deed het werk met behoud van uitkering maar wilde toe naar een situatie met betaald werk. In het subsidieverzoek van 120.000 gulden dat hij in 1988 indiende was ongeveer de helft bedoeld voor de eigen loonkosten. "Maar de gemeente wilde eerst kijken of het werk wel voldoende steun kreeg", vertelt hij.
Toen een heel wat bescheidener subsidieverzoek begin dit jaar in de raadscommissie Onderwijs aan de orde kwam, trokken de raadsleden een negatieve conclusie. "Ze vonden wel dat het werk een maatschappelijk draagvlak had maar de vereniging niet omdat er maar één persoon achter stond", aldus Van Gerwen die daarmee zichzelf bedoelt. "Onzin want de Openbare Bibliotheek en de Volwasseneducatie zijn ook aangesloten bij de vereniging. Overigens was het subsidieverzoek toen al teruggeschroefd tot het exploitatietekort, 5000 gulden, plus 3700 gulden loonsuppletie voor mij als banenpooler".
Van Gerwen geeft een idee van zijn werkwijze: "Ik laat een groepje kinderen over iets concreets uit de eigen leefwereld, bijvoorbeeld kleding, praten. Daarna schrijven ze er een stukje over en die teksten worden verwerkt in een boekje dat hier gedrukt wordt. Eén exemplaar van de oplage gaat naar de Openbare Bibliotheek. Als ze het daar willen zien, komen ze zo ook de drempel van de bibliotheek over".

Kinderboekenweek

Hoeveel mensen maken er eigenlijk gebruik van de werkplaats? "Op dit moment niet veel", antwoordt hij en spreekt van een viertal jongeren van een alfabetiseringsproject en docenten van Jenaplanscholen in Brabant. "Dit werk kent pieken, bijvoorbeeld de Kinderboekenweek en de laatste maanden van het schooljaar: basisscholen en buurthuizen hebben dan nog wat geld over en komen hier heen. Het probleem is dat de scholen zelf met bezuinigingen zitten. Maar ik vind: taalachterstand wegwerken komt ten goede aan de gemeenschap en zou dus ook door die gemeenschap betaald moeten worden. De tarieven verhogen, zoals de gemeente voorstelt, is onmogelijk. Dan komt er geen hond".
Van Gerwen, die zelf niet-commercieel drukwerk verzorgt - van affiches tegen hondenpoep tot geboortekaartjes voor vrienden en bekenden - voelt zich gedesillusioneerd. "Vijf jaren verspeeld, ja. Wat er nu aan geld tekort komt, gaat van mijn eigen uitkering af. Dat valt niet vol te houden". Hij zint op andere manieren om aan geld te komen en denkt daarbij onder meer aan atelierverhuur aan kunstacademiestudenten en sponsoring. "Verder zijn er mensen die hun dichtbundel willen laten drukken, maar dat is natuurlijk ook geen vetpot".

Sluiten

En wat als dit allemaal geen zoden aan de dijk zet? "Dan zullen we over een paar maanden moeten sluiten. En word ik voor de eerste keer van mijn leven écht werkloos. Maar daar ga ik niet van uit".

Thony van Gerwen in de taaldrukwerkplaats:
"Ik voel me gedesillusioneerd.
Vijf jaar werk verspeeld, ja".

Foto: Gideon Elings